Negroland; een stukje geschiedenis

1a

Negroland. De naam van een strook land in West-Afrika tijdens de periode van Trans-Atlantische Slaven (mensen) handel en Slavernij. Veel mensen denken dat de naam Negroland een verzinsel is, dus ik voelde mij geroepen onderzoek te doen naar deze naam.

Op het continent Afrika leefden in de koloniale tijd Zwarte volkeren, van Noordelijk naar Zuidelijk Afrika. Toch werd door Europese kaartenmakers uit de 18e eeuw CE maar een betrekkelijk klein deel van Afrika Negroland genoemd. Of (in het frans) Nigritie. Negroland lag ten noorden van Guinea en ten zuiden van westelijk Sahara. Ook werd door contemporaine kaartenmakers dezelfde streek ook wel vernoemd naar het Arabische woord Bilad-as-Soudan. Wat volgens kenners “Land van de Zwarten” betekent.

De vraag is: Hoe kwamen 18e eeuwse kaartenmakers erbij maar een klein deel van Afrika Negroland (Negerland) te benoemen? Voordat zo een vraag beantwoord kan worden, moet eerst beschreven worden welk volk werd gelabeld met het woord “Negro” of in het Nederlands “Neger”.

• neger 
• 1)(volkenkunde) persoon uit Afrika bezuiden de Sahara
• 2) (extensie) persoon wiens voorouders (gedeeltelijk of volledig) uit Afrika bezuiden de Sahara afkomstig zijn, hebbende een donkere huidskleur en eventueel, zwart kroeshaar
• van Portugees negro “Zwart”, cognaat met Frans Nègre en Engels Negro.
• Vanaf de 18e eeuw ook verwijzend naar de nakomelingen van de Afrikaanse slaven.
• Afrikanen met een donkere huidskleur, die in Europa vóór de Trans-Atlantische Slavenhandel en Slavernij gevestigd waren, werden van oudsher moor/Moor genoemd.
• Vanaf het laatste kwart van de 20e eeuw hebben steeds meer mensen bezwaar tegen het gebruik van het woord “neger”, omdat het veel is gebruikt in teksten met een racistische inslag en vanwege de slavernij-associatie van het Amerikaanse “negro”. Vaak wordt dan als alternatief zwarte (zelfstandig naamwoord)) gebruikt of een afleiding met het voorvoegsel afro-. (Wikiwoordenboek)

Het West-Afrikaanse Negroland in kaart gebracht:

Een andere benaming voor Negroland was ook wel Lower Ethiopia of Ethiopia Inferior. Terwijl een dieper gelegen gebied in Afrika door kaartenmakers Upper Ethiopia of Ethiopia Superior werd benoemd. Inferior en Superior waren op landkaarten aanwijzingen voor noordelijk en zuidelijk gelegen gebieden. Ook belangrijk om te weten: Het moderne land Ethiopië heette in vroegere tijden Abessinië. Meer weten over de herkomst van de naam Ethiopië? Lees hier

Het Jolof of Wolof imperium, het Mali Imperium, het Mandingo koninkrijk en talloze andere koninkrijken in westelijk Afrika. Raakten in verval door de opkomst van het tijdperk van Trans-Atlantische Slavenhandel en Slavernij. Zoveel ooit zeer machtige en welvarende koninkrijken, door Europese kaartenmakers uit de 17e en 18e eeuw CE bij elkaar geschaald onder de naam Negroland, Aethiopia of Soudan.

1b

Ik besef dat ik met dit artikel sommige mensen uit de Afro-gemeenschap voor het hoofd stoot. Door hun oprecht gevoelde antipathie ten opzichte van het woord neger. Ik hoop alleen dat men intelligent genoeg is om te begrijpen dat het door hen verafschuwde woord niet afgeschaft of gecensureerd moet worden. Want een ieder die waarheidsgetrouw de geschiedenis via het geschreven woord wil bestuderen kan, juist door het woord neger, gebeurtenissen uit het verre verleden in de juiste context plaatsen. Dit woord maakt deel uit van een collectie van woorden wat als een verbale navelstreng is. Het verbind ons zowel gevoelsmatig als rationeel met de slavernij en het koloniaal verleden. En is als een inleidend woord naar een geschiedenis vér voor het Tijdperk van Afrika`s Lijdenschap.

Korte uitleg over het ontstaan van het nederlandse woord neger en het engelse woord negro, zoals in negroland:

Neger en negro stammen af van het Portugese en Spaanse negro (zwart mannelijk) en negra (zwart vrouwelijk). Negro en negra zijn in de Romaanse talen als Spaans en Portugees aanduidingen voor de kleur zwart.

Een kleine wetenswaardigheid; “Yo soy negro” of “Yo soy negra”  (ik ben Zwart) is voor spaanstalige en portugeessprekende Zwarte mannen en vrouwen een aanduiding van hun etniciteit.

Het Portugees en het Spaans. Deze twee Romaanse talen zijn nauw verwant aan het latijn.

Daarom is het interessant om te weten dat het Romaanse negro afstamt van niger, (Uitspraak: niè-gerr) het latijnse woord voor zwart.

De theorie dat de oorsprong van negro is gelegen in het oudgriekse woord nekro (dood, lijk) of de latijnse vorm necro (dood, lijk), is een theorie gebaseerd op onwetendheid over oudgriekse en latijnse talen. Enkele Zwarte mensen met papegaai mentaliteit hangen deze theorie aan. Dat slavenhandelaren juist de naam “negro” kozen omdat een slaafgemaakte een mentaal dood iemand zou zijn. Een slaafgemaakte was necro of nekro. (Uitspraak: nèhh-krò)

De theorie is fout omdat dit oudgriekse woord nekro (lijk, dood) en de latijnse vorm necro (lijk, dood) etymologisch geen verwantschap hebben met het latijnse niger.

Volgens een andere, ook zeer levendige, theorie onder Afro-Amerikanen is dat het woord Niger een leenwoord is uit het Amharisch. Een Ethiopische taal. Het zou afstammen van het Ethiopische woord voor koning, “negus” (uitspraak níguss). Dit is een mogelijkheid wat nog verder uitgezocht moet worden.

Even een zijstapje: Lees voor een uitleg over de taalkundige herkomst van het woord “nikker” deze wikipagina. Dit woord, ook wel bekend als het n-woord, komt uit Europese folklore en deelt geen taalkundige wortels met het latijnse woord “niger”.

Lees hieronder de veelzeggende verschillende naamvallen van het latijnse woord voor zwart, vooral het enkelvoudige ablatief en datief:

Een andere reden waarom het woord negro niet van het oudgriekse nekro of het latijnse necro kan afstammen:

“Een cognomen is een onderdeel van de traditionele Romeinse naam, zoals vastgelegd in de richtlijnen op het gebied van namen in het oude Rome.” (Wikipedia)

Zo waren er meerdere Romeinse mannen met het cognomen, de achternaam, Niger. Wat meer een eretitel bleek. Geërfd van vader of grootvader.

Een paar voorbeelden van Romeinse mannen met deze bijzondere achternaam:

–Brutidius Niger: Aedilis van beroep (een soort burgemeester in het oude Rome)

–Quintus Aquilius Niger: Romeins schrijver en politicus uit de 2e eeuw CE

–Trebius Niger: Gouverneur van Hipania Baetica (een Romeinse provincie in tegenwoordig Spanje) in 150 BCE

–Gaius Pescennius Niger: Generaal van het leger in de Romeinse burgeroorlog (193-197 CE). Hij was ook nog een korte periode keizer tijdens deze vijf jaren van interne strijd.

Het is een historisch feit dat er Zwarte/Africoïde mensen leefden in het oude Rome en in het Romeinse Rijk. En vooral in de Romeinse provincies gelegen in hedendaags Noord-Afrika en Palestina. Maar zij droegen veelal een andere achternaam dan Niger.

Deze achternaam was in Romeinse tijden een speciaal soort cognomen, het droeg dezelfde waarde als een eretitel van respekt. Net zoals de cognomen Germanicus, Asiaticus en Africanus. Dit waren cognomen en eretitels, gegeven aan Romeinse mannen (meestal militaire generaals) die een deel van Germanië, Azië of Afrika hadden veroverd. En deze mannen behoorden gewoon tot het witte ras.

Klinkt het niet onzinnig wanneer de Romeinen, die niet een doden-cultus hadden, een eretitel zouden geven aan iemand wat een ondertoon heeft met de dood en het lichamelijk sterven?

Het woord niger had in Romeinse tijden een positieve klank. Tegenwoordig in Westers denken en in Westerse talen is de kleur zwart de symbolische kleur van slechtheid, criminaliteit, en zelfs het Kwaad. Hierdoor maken veel mensen bij het bestuderen van volkeren uit de Oudheid, zoals de Grieken of Romeinen, een cruciale denkfout. Een onwetende iemand observeert en ziet de Oudheid door een Westerse bril van vooroordelen en racistisch denken. Hierdoor ziet hij of zij niet dat in de Oudheid de kleur zwart symbool stond voor kracht en gezondheid. Dit kon zijn fysieke, geestelijke of spirituele gezondheid en kracht.

Wat vooral tot verwarring leid zijn moderne woordenboeken latijn. Daarin worden altijd negatieve connotaties (bijklanken) gegeven aan woorden als niger. Dit komt omdat de Westerse schrijver en opsteller van zo een woordenboek, de Oudheid bekijkt vanuit een mentaal raamwerk van culturele en persoonlijke vooroordelen. Het is wetenschappelijk racisme in de praktijk.

Om terug te komen op Negroland

Het Jolof of Wolof imperium, het Mali Imperium, het Mandingo koninkrijk en talloze andere koninkrijken in westelijk Afrika. Raakten in verval door de opkomst van het tijdperk van Trans-Atlantische Slavenhandel en Slavernij. Zoveel ooit zeer machtige en welvarende koninkrijken door Europese kaartenmakers uit de 18e eeuw CE bij elkaar geschaald onder de naam Negroland of Soudan.

Hoe kwam Negroland aan die naam?:

Zwarte historici zeggen na onderzoek over de herkomst van de naam Negroland het volgende:

Al rond 1520 CE benoemde Hasan al-Wazzān, een Moorse diplomaat en ontdekkingsreiziger uit Granada (Spanje), het Afrikaanse land Niger. Zijn latijnse naam was Leo Africanus en hij genoot grote bekendheid vanwege zijn boek Cosmographia et geographia de Affrica. Het Jolof of Wolof imperium, het Mali Imperium, het Mandingo koninkrijk en talloze andere koninkrijken in Afrika. Leo Africanus bezocht deze naties in de hoedanigheid van diplomaat, en uit zijn notities blijkt dat deze koninkrijken zeer welvarend en ontwikkeld waren.

Hoe hij aan de naam Niger is gekomen?

De lokale bevolking van het huidige land Niger gaf in die tijd aan een grote rivier de naam egereou n-igereouen, van egereou “grote” + n-igereouen “rivier, zee”. Dit deden zij om de grootte van deze rivier uit te drukken. De breedte gemiddeld 1.24 tot 1.73 kilometer, lengte is 4.200 kilometer. De lengte is vergelijkbaar met de afstand tussen Oslo (Noorwegen) en Marrakesh (Marokko). Om aan te geven hoe lang deze rivier is.

De naam van de rivier n-igereouen leek erg veel op het latijnse woord voor zwart, niger. En deze rivier is herkenbaar aan een donkere, bijna zwarte kleur. Het hele gebied, wat Leo Africanus in kaart bracht, kreeg daarom de naam Niger op basis van het meest opvallende kenmerk van de breedste en langste rivier van West-Afrika.

Dus n-igereouen, beïnvloed door het latijnse woord niger, werd Niger. Als naam van een groot gebied dat uit verschillende koninkrijken bestond.

En het is uit die naam waaruit de afgeleide Terra Nigritarum is gekomen, wat “Het Zwarte Land” betekent. Eerst nog had deze naam geen link met de etniciteit of culturele eigenschappen van de bevolking in dat gebied. Later tijdens de opkomst van de slavernij kreeg de naam Terra Nigritarum wel de bijklank van etniciteit. Terra Nigritarum werd toen op (engelstalige) landkaarten “Negroland” en op franstalige landkaarten “Nigretie” genoemd.

Het moderne land Niger beslaat een groot gedeelte van wat vroeger oostelijk Negroland was.

Negroland. De naam van een strook land in West-Afrika tijdens de⬆️ periode van Trans-Atlantische Slaven (mensen) handel en Slavernij.

Deze periode is nu geschiedenis. En zal nooit worden vergeten. Om ervoor te zorgen dat deze verdrietige maar ook zeer leerzame periode voor altijd in onze herinnering blijft is het bestuderen van geschiedenis een absolute noodzaak. Wat is geschiedenis? Niets anders toch dan een licht dat je helpt om een helder zicht te krijgen op de toekomst.

Hoe dan ook. Ik hoop dat jij, de lezer, iets hebt kunnen leren van dit artikel .