Suriname. Het voormalig wingewest Nederlands-Guiana. Eeuwenlang was het een plantagestaat waar tot slaaf gemaakten, samen met tientallen andere plantagestaten in de Americas, van de armlastige koninkrijken Nederland en Engeland welvarende naties maakten.
Het gewapende verzet en de opstanden van de slaafgemaakten in de Nieuwe Wereld waren er altijd al maar namen toe aan het begin van de 19e eeuw, tegelijkertijd bereikte de Industriële Revolutie zijn hoogtepunt. Slavernij als economisch systeem werd uiteindelijk afgeschaft in alle plantagestaten van de Americas en dus ook in Suriname. Als een van de laatste landen.
In die periode kwamen migranten uit Java, China en India als contract-arbeiders hun steentje bijdragen aan de rijkdom van west-europese koninkrijken. De jaren van contractarbeid duurden niet lang want inmiddels hadden plantage-eigenaren al door dat een machine hetzelfde werk, voordien gedaan door tientallen mensen, in minder tijd en efficiënter kon doen.
Suriname. “Hoe wij ook hier samen kwamen…”
Een land met een geweldig complexe geschiedenis. Zij is als een vermoeide maar altijd liefhebbende en geduldige moeder van zoveel verschillende kinderen met in wraakvol bloed, geheiligd zweet en bittere tranen gedoopte wortelen.
Het verleden is wat is geweest. De tijd van nu is de toekomst waar onze Voorouders van droomden.
“Wi mu seti kondre bun”
Elke regering sinds 1975 heeft beloftes gemaakt fu set a kondre bun. Maar helaas. Zo jammer. In 45 jaar tijd, sinds het land zich wist te ontworstelen uit hebberige koloniale klauwen, heeft het volk de bittere smaak van armoede, of arren moede zoals ze het vroeger zeiden, te vaak moeten proeven. En ieder geestelijk volwassen mens weet. A hungry man, is an angry man.
Er zijn nu verkiezingen geweest en de uitslag is een weerspiegeling van diepgelegen onvrede, boosheid en vooral teleurstellingen.
Zie het als een moeras waarin men staat. En waarin men steeds verder wegzinkt. Is het niet meer dan logisch dat de kies-gerechtigde elke hand die word uitgestoken om te helpen vastpakt? Is het niet meer dan menselijk dat iemand die zijn of haar hele leven trouw is geweest aan een enkele partij, deze verkiezingen aangrijpt om “by any means neccesary” van armoede te worden bevrijd? Al is dat door de politieke “vijand” van weleer?
Mensen vragen zich terecht af hoe het kan dat een land met zoveel bodemschatten, als olie, vis, goud en zelfs diamanten, in een neerwaartse spiraal van ontberingen en geldnood is geraakt. Elk probleem heeft een verlossende oplossing maar eerst moet worden bestudeerd wat de oorzaak van het probleem is.
De oude vertrouwde manier van politiek bedrijven blijkt niet probaat. Ook is het ineffectief hoe de economie van het land vanuit een eurocentrisch perspectief benaderd word. Dit komt doordat de restanten van de koloniale mentaliteit nog steeds verweven zijn in het denken en doen van teveel politici. Er zijn decennialang een voorzichtige stap naar voren en twee vernederende stappen naar achter gemaakt. Ten laste van Suriname, maar altijd ten goede van voormalige koloniale machten.
Daarom is het misschien goed dat er een frisse wind van optimisme door het politiek bestel gaat waaien. Want er is veel werk dat gedaan moet worden. Misschien, ja heel misschien is dan eindelijk de tijd aangebroken dat er word begonnen aan het opbouwen van Suriname. Tot een land waarin iedereen kan leven in vredige welvarendheid. De Ouderen zeiden altijd; de tijd wacht op niemand. Dus ik zeg het zoals het is. A teng doro fu set a kondre bun voor alle generaties die nog gaan komen.
JERRELISME 