Dus. Dit is dat ding met Keti-Koti.
Ik heb het al gezien. Een viering in Nederland van Keti-Koti op 1 juli in het jaar 2161. Tijdens een zomerse zonovergoten woensdag. Overal in het land feestelijkheden op deze nationale vrije dag. Waarop het einde van de slavernij word gevierd. Met lekker drinken, lekker eten en gewoonweg lekker uit je dak gaan. Een van oorsprong Surinaamse Dag van Bezinning gekaapt, overgenomen en volledig getransformeerd naar een oergezellige Hollandse feestdag.
Ook in Tussenklappen was er feest. Een middelgroot plattelands-dorp in het wingewest Groningen. Een paar kilometer van de stad Groningen.
In het hele dorp van Tussenklappen geen Zwarte mensen woonachtig. Niet één van Surinaamse of Antilliaanse komaf. Maar toch viert men in dit typische plattelandsdorp al decennialang, zoals men het zegt, traditiegetrouw het Feest der Keti-Koti. En pas wanneer je het met je eigen ogen zou zien, zou je me geloven.
Er was die dag van 1 juli een speciaal voor deze gelegenheid opgerichte party-band uit Alkmaar aanwezig om de voetjes van de vloer te krijgen. En deze band is daartoe echt wel in staat, met een ouvre van oldkskool en nieuwerwetse kaseko muziek. De leden bestaan uit maar liefst negen Hollandse jonge mannen en vrouwen, kaukasisch als wat, vers van het conservatorium. Allen academisch geschoold in de leer van Afro-Amerikaanse en Afro-Caribische muziek. Hun naam voor dit soort gelegenheden? Kaseko Masters.
Laat me ook vertellen over al de eettentjes op het feest terrein in dit rustieke en zo gezellige dorp Tussenklappen. De kraampjes, gewoon van hout met op de bovenkant suikerriet bekleding in de stijl van Afrikaanse hutjes, zijn heel mooi versierd hoor. Met Surinaamse vlaggen, tropische attributen als plastic trossen bananen, heel veel kleine pluche knuffelaapjes en knuffeltijgers en opblaas-leeuwen.
Deze dieren zijn volgens de organisator van het geheel, toevallig een nazaat van liegtoricus Piet Emmer, inheems in vooral Suriname.
De voedsel-hit in het Nederland van 2161 is nog steeds roti-rol. Een kleine rotiplaat opgerold met daarin veel vega-kipfiletbrokjes, met vega-bruine bonen in een mix van flink veel vega-mayonaise en vega-satesaus. En trust me. Dit is níet een roti-rol zoals die van de Lidl. Nee, ben je gek?! Dit is de ekte ekte.
Voordat ik vergeet. Je moest ook kunnen zien hoe de Groningse dames gekleed gingen op dat Feest der Keti-Koti. Voorbij schrijdend en af en toe, een beetje uit de maat, heupwiegend op de klanken van de Kaseko-Masters zagen ze er zo statig uit in hun op maat gemaakte kotomisi. Het hoofd getooid met een, best wel prijzige, bij Bol.com gekochte angisa. Op die ene vrije dag, een nationale feestdag, word absoluut niet met twee maten gemeten. Begrijp je?
Voor de mensen ouder dan 18 jaar was er in de avonduren een speciaal progamma. Deels educatief maar vooral om te plezieren. Het hoogtepunt van de dag.
Op een groot podium werd in een theater voorstelling door de lokale openlucht-theatergroep een verhaal verbeeld over de nadagen van de slavernij in Suriname. Speciaal voor dit Feest der Keti-Koti hadden zij een typisch Surinaamse naam aangenomen. Naks No Fout.
De acteurs en actrices van Naks No Fout, waarvan sommigen met kroesharen pruik en volledig zwartgeverfde gezichten en bovenlichamen, maakten een diepe indruk. Deden mij terugdenken aan de vele vaak zeer heftige Blackface discussies rond Zwarte Piet, van de mid-20e eeuw tot de jaren 30 van de 21 eeuw. Maar het moet wel gezegd worden hoor. Deze amateur-toneelspelers bleken uitermate getalenteerd en geskilld in het overbrengen van menselijke emoties.
Want je voelde een rilling door het aanwezige publiek gaan op het moment dat Kwasi, een opstandige en bozige slaafgemaakte, in het bijzijn van zijn kinderen en de moeder van zijn kinderen Spaanse Bok kreeg toegediend. De toeschouwers zaten muisstil. Schoven op hun kunststof stoelen van een bilhelft op de andere bilhelft. Pure gevoelens van ongemak, toch.
Maar no worries. Het verhaal had een happy-end. Dit theatergezelschap liet de mensen met een blij gemoed en een lichter geworden schuld-bewustzijn weer op pad gaan.
Het anderhalf uurtje toneel beleefde een climax. Dit was toen de plantage-eigenaar, die tijdens zijn optredens op veel boe-geroep kon rekenen van het aanwezige publiek, Kwasi om de schouders viel en huilend vroeg of Kwasi hem kan vergeven. “Zoals den Heere Jezus hen vergaf die Hem kruisigden!!” Schreeuwde de angstige plantage-meester jammerend uit. Waarop Kwas luid en met omhoog geheven gebalde vuist verkondigde “Ja masra, no spang!”.
Als je kon horen hoe het publiek na de laatste woorden van Kwasi in juichen uitbarstte en de handen blauw klapte.
Jong en oud ging na de heerlijke feest-dag vol gezelligheid, authentieke Surinaamse lekkernij en leerzame entertainment weer naar huis. En iets later dan normaal op bed.
Omdat de volgende dag van 2 juli in het jaar 2161 geen vrije dag in Nederland is….
*********************************************************************************
In Keti Koti Festiviteiten kan je lezen waarom ik en zoveel anderen ervoor kiezen niet het einde te vieren van een van de meest verschrikkelijke periodes in de menselijke geschiedenis.
JERRELISME 